مشکلات حس لامسه در کودکان و درمان آن
از جمله مباحث حسی دیگری که در بررسی اختلال پردازش حسی و مشکلات مربوط به یکپارچگی حسی و درمان آن باید مورد بررسی قرار بگیرد حس لامسه است.
حس لامسه یکی از حواس اصلی بدن هر انسانی محسوب می شود زیرا با گستردگی در تمامی نواحی سطح بدن، بیشترین میزان گیرنده های حسی را به خود اختصاص داده است.
شاید بهتر باشد در بررسی این حس، به بررسی علائم و رفتاری هایی که معلول این مشکل می باشد بپردازیم.
علائم و نشانه های مشکل حس لامسه
همچون حواس دیگر، علائم وجود مشکل در این حس نیز در طیفی بین حساسیت بیش از حد و عدم حساسیت قابل بررسی هستند
مشکلات حس لامسه
علائم حساسیت بیش از حد یا پر حسی (بیش حسی) لامسه
- از حمام، آرایشگاه، مسواک زدن، گرفتن ناختن، باد و باران متنفر است.
- بد غذا هستند، هر غذایی را نمیخورند و از خوردن غذاهای جدید امتناع می ورزند.
- ممکن است با لمس آرام و بغل شدن مضطرب شود. (تدافع لمسی)
- از راه رفتن روی شن، چمن و ماسه متنفر است.
- تمایل به پوشیدن بعضی لباس ها، کلاه و دستکش ندارد.
- از حضور در مکان های شلوغ متنفر است.
- راه رفتن روی پنجه
- از ایستادن در صف متنفر است.
علائم عدم حساسیت یا کم حسی (حس جویی) لامسه
- تحمل درد بالایی دارند، متوجه ضربه های سطحی نمی شوند.
- معمولا ظاهر نامرتب و حتی کثیف دارند.
- علاقه دارد به مدت طولانی غذا یا هر چیز دیگر در دهانش باشد.
- علاقه به دست زدن و لمس وسایل و افراد
- در موارد شدید، گاز گرفتن خودش یا خوبیدن سر دارد.
- ممکن است اشیا را لیس بزند.
- علاقه به لباس های تنگ
علت
در مبحث علت شناسی، می توان طیف وسیعی از علل ژنتیک و محیطی را برای بروز این اختلال مفروض دانست.
معمولا در کودکان مبتلا به اختلالات عصب تحولی همچون کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم و بیش فعالی شاهد بروز مشکلات حس لامسه هستیم.
همچنین مواردی همچون نحوه زایمان کودک و فقدان محیط غنی از نظر محرکهای حسی می تواند زمینه را برای بروز این مشکل مساعد نماید. اولین تحریکات حس لامسه در انفوان طفولیت و در هنگام شیر خوردن نوزاد در آغوش مادر محقق می شود و همین امر سبب شده کودکانی که توسط مراکز نگهداری کودک سنین اولیه را سپری می کنند از این نظر مشکلات زیادی را بروز دهند.
درمان
در درمان مشکل حس لامسه، تکنیکهای کنترل شده در جهت ارائه محرکهای حسی مشخص به فرد توسط کاردرمانگر حسی به کار گرفته می شود که از جمله این تکنیکها می توان به ماساژهای مشخص حسی اشاره نمود. کاردرمان حسی بر اساس ارزیابی اولیه و با در نظر گرفتن اولویتهای درمانی، نسبت به ارائه محرکهای حسی در سطوح و شدت مشخص اقدام می نماید و در طی فرایند درمان حسی، از ابزارها و وسایل لازم جهت ارائه محرکهای مختلف از جمله دما، فشار و … بهره می برد.
همچنین به دلیل اضطراب و تنش بالای کودکان در مواجهه با محرکهای حسی، فرایند بازی درمانی با ارائه محرکهای یاد شده در جریان بازی های لذت بخش می تواند کودک را در رویارویی و تقویت خودکنترلی در زمان رویایی با محرکهای یاد شده یاری نماید.
همچنین خانواده های کودکانی که امکان بهره مندی از خدمات حضوری درمان را دارا نبوده می توانند از طریق درمان آنلاین و کاردرمانی آنلاین، با فرا گرفتن آموزش های لازم و با مناسب سازی شرایط محیطی زندگی کودک و ارائه محرکهای حسی طبق برنامه مشخص، نقش موثری در درمان مشکل حس لامسه کودک خود ایفا نمایند.
کیت های حس لامسه جهت درمان مشکل حس لامسه
استفاده از کیت های حس لامسه که ارائه محرکهای حسی گوناگون از جمله اجسام سفت، نرم، زبر و … را مهیا ساخته در درمان مشکل حس لامسه معمول می باشد اما نحوه و میزان ارائه این محرکها نیاز به برنامه ای مشخص و از پیش تعیین شده می باشد.
- فیلم نمونه تمرینات تقویت حس لامسه قابل اجرا در منزل (برای مشاهده اینجا کلیک کنید)
کلینیک توانبخشی رستا متشکل از قسمتهای درمانی بازی درمانی، کاردرمانی وگفتار درمانی واقع در غرب تهران منطقه آریا شهر (صادقیه) با کادری با تجربه و کارآزموده آماده ارائه خدمات در زمینه کاردرمانی حسی، کاردرمانی درکی حرکتی و بازی درمانی در زمینه درمان مشکل حس لامسه کودکان می باشد.
منابع جهت مطالعات تکمیلی
Building block for learning Occupational Therapy Approaches
https://kidcompanions.com /tactile-sensitivity-what-it-is-and-the-common-signs
مطالب مرتبط با مباحث حسی کودک:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.